Cách làm bài đọc hiểu môn văn để giúp lấy điểm tuyệt đối

Kỹ năng cần có để làm đề đọc hiểu môn Ngữ văn bao gồm toàn bộ những kiến thức về đặc điểm, các kiểu câu hỏi, cách làm, mẹo làm bài kèm theo một số đề đọc hiểu có đáp án kèm theo. Thông qua tài liệu cách làm bài đọc hiểu môn văn các bạn học sinh có thêm nhiều nguồn tư liệu để có thể học tập, không còn lúng túng trước nội dung của phần thi đọc hiểu trong đề thi Quốc gia từ đó nâng cao chất lượng tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPT và Đại học Cao đẳng. Bên cạnh đó các em cũng cần tham khảo thêm 27 đề đọc hiểu môn Ngữ Văn theo cấu trúc đề thi THPT cấp quốc gia, Bộ 110 đề thi đọc hiểu luyện thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn.

Phần đọc hiểu, đề tham khảo môn Ngữ văn năm 2022

Với nội dung của phần đọc hiểu trong đề thi tốt nghiệp môn Ngữ văn, thì các thí sinh phải cần trả lời trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề, tránh viết lan man. Ngữ văn sẽ là môn thi tự luận duy nhất trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Cấu trúc của đề thi gồm hai phần đọc hiểu và làm văn. Trong đó, ở phần đọc hiểu chiếm 3/10 điểm. Học sinh cần lưu ý “cách làm bài đọc hiểu môn văn” là gồm những điều sau để có thể lấy điểm tuyệt đối ở phần này.

Xem thêm: Các dạng đề so sánh văn học

Sẽ tùy theo đề thi sẽ được tham khảo môn Ngữ văn năm 2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ngữ liệu của phần đọc hiểu cho một đoạn trích thơ của nhà thơ Lưu Quang Vũ, sau đã đó yêu cầu trả lời bốn dạng câu hỏi đã được thiết lập theo ma trận: nhận biết, thông hiểu và vận dụng (dạng thấp).

Từ năm 2015 cho đến nay, ngữ liệu thơ thường cho đoạn thơ, bài thơ của một số tác giả quen thuộc, các học sinh đã được làm quen ở bậc phổ thông như: Trần Đăng Khoa (2015); Lưu Quang Vũ (2016); Nguyễn Duy (2018); Vũ Quần Phương (2019).

Các kỹ năng cần để lấy điểm tuyệt đối phần đọc hiểu môn Văn

Câu hỏi để nhận biết (câu 1) thường hỏi về thể thơ, cũng có thể hỏi về hình ảnh, từ ngữ. Về thể loại thơ, học sinh nắm một số thể thơ cơ bản: thể thơ năm chữ và bảy chữ, tám chữ (còn gọi là thể thơ tự do); thể thơ tự do; thể thơ lục bát… bằng cách thức đếm số chữ của từng câu thơ để trả lời.

Nếu như câu hỏi yêu cầu xác định các từ ngữ, hình ảnh, học sinh chỉ cần trả đúng, đủ, không viết dài dòng. Câu hỏi để nhận biết chiếm 0,5 điểm, rất dễ lấy điểm nhưng nhiều học sinh vẫn làm sai vì đã không nắm vững thể thơ, dẫn đến đoán mò để trả lời. Hoặc các em viết quá dài dòng (kể cả viết sai) các từ ngữ, hình ảnh, sẽ bị trừ điểm, mất điểm tùy theo mức độ sai sót.

Câu 2 cũng nằm ở mức độ nhận biết, có sẵn trong văn bản, học sinh chỉ cần phải xác định đúng nội dung, vấn đề và ghi ra là đạt yêu cầu. Nếu như học sinh trả lời dài dòng thì vừa thiếu chính xác, vừa mất thời gian vô ích.

Câu 3, mức độ sự thông hiểu, yêu cầu học sinh phải hiểu nội dung, nghệ thuật (thường thì sử dụng phép ẩn dụ) của đoạn thơ (bài thơ), cần vận dụng cả kiến thức và tư duy thì mới có thể làm bài tốt. Đề thi cũng sẽ có thể hỏi kiến thức liên quan đến tiếng Việt, đó là tính nhận diện và nêu hiệu quả của một biện pháp tu từ nào đó, như thế học sinh cần phải nắm chắc một số phép tu từ quen thuộc như: so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, điệp, liệt kê…

Tôi lấy một ví dụ câu 3 đề thi tham khảo năm 2022 trên. Để lấy trọn được 1 điểm ở câu hỏi này, học sinh cần giải mã biện pháp tu từ này thông qua các từ ngữ, hình ảnh và trả lời 3-5 câu thì mới diễn đạt đủ ý.

Ta có thể thấy, hình ảnh “trong trang thơ”, ẩn dụ (dòng sông) nguồn cảm hứng cho văn học. Tương tự, “làm nên xóm thôn…”, có nghĩa là dòng sông tạo nên cuộc sống và sự sống; “tạo sắc áo, màu cây và tiếng Việt”, dòng sông mang lại những giá trị văn hóa đẹp của dân tộc Việt Nam.

Nhiều học sinh đã bị mất điểm vì chỉ viết một câu ngắn (thiếu ý) hoặc một câu dài (dễ viết lủng củng). Các em cần phải trả lời trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề, tránh viết lòng vòng, lan man.

Ở câu 4, có mức độ vận dụng thấp, yêu cầu học sinh rút ra được thông điệp khá quan trọng, bài học có ý nghĩa từ văn bản, hoặc cũng vẫn có thể hỏi bản thân có đồng ý với ý kiến nào đó hay không.

Xem thêm: Cách đạt điểm cao môn văn

Lấy ví dụ, đề tham khảo hỏi: “Nội dung hai dòng thơ sau có ý nghĩa gì với anh/chị? (Nỗi khổ và niềm vui bất tận/Máu ta mang sắc đỏ sông Hồng)”.

Tương tự như câu 3, sinh cần trả lời đủ ý, tránh viết ngắn quá hoặc dài quá. Các bạn học sinh cũng có thể tham khảo phần trả lời của thầy Nguyễn Văn Lự (Vĩnh Phúc): “Ý nghĩa của hai dòng thơ này giúp ta hiểu dòng sông đỏ phù sa bồi đắp thật màu mỡ cho đất, bờ bãi phù sa của đồng bằng phì nhiêu, màu máu đỏ đã còn gợi về nguồn dinh dưỡng dồi dào của phù sa sông Hồng. Nghĩa của hàm ý hai câu thơ giúp ta hiểu về giá trị tinh thần, giá trị văn hóa (nỗi khổ và niềm vui bất tận). Dòng sông này vừa là chứng nhân lịch sử, vừa là niềm tự hào về đất nước, tự hào về văn minh lúa nước sông Hồng”.

Ngoài ra, nếu muốn lấy điểm tuyệt đối ở phần đọc hiểu, học sinh nhất thiết phải tránh tình trạng vừa đọc câu hỏi, vừa trả lời. Các em cần phải đọc hết ngữ liệu để hiểu nội dung. Tiếp đến, các em cần đọc lần lượt 4 câu hỏi và sau cùng là trả lời tất cả những câu hỏi theo thứ tự, tránh trả lời lộn xộn – đảo thứ tự các câu, giám khảo rất khó chấm bài.

Bên cạnh đó, các học sinh cần phải biết phân phối thời gian hợp lý. Phần đọc hiểu thì ta chỉ nên làm trong khoảng 15 phút. Nếu như dành nhiều thời gian cho phần này, các em sẽ không đủ thời gian khi chuyển sang phần làm văn (nghị luận xã hội, nghị luận văn học).

Ngoài ra, từ những chia sẻ trên mà Học viện thẩm mỹ Gangwhoo đã nhận định và xin được có 1 chút chia sẻ những kỹ năng cần có, cũng như những gì cần phải lưu ý lưu tâm, vì mong muốn nhắn gửi đến các bạn học sinh cần phải nắm chắc các kiến thức có liên quan đến phần đọc hiểu cách làm bài đọc hiểu ngữ văn và cần phải rèn luyện kỹ năng cần có thông qua các bài luyện tập, các em sẽ tiến bộ từng ngày, vì “văn ôn võ luyện”. chúc các bạn thuận lợi nhé!